Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στην Οδησσό κατά τη διάρκεια του 2012-2013 θα συμμετέχει ως εταίρος στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού προγράμματος «ΟΛΚΑΣ. Από το Αιγαίο στη Μαύρη Θάλασσα. Μεσαιωνικά Λιμάνια- Σταθμοί στους θαλάσσιους δρόμους της Ανατολής». Η επίσημη έναρξη του προγράμματος έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη την 28η Μαρτίου από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (Ε.Κ.Β.Μ.Μ.), το οποίο αποτελεί τον επικεφαλής φορέα του έργου.
Η ιδέα του έργου στηρίζεται στην ΟΛΚΑΔΑ, στο βυζαντινό εμπορικό πλοίο που διέσχιζε για αιώνες τις θάλασσες, εξυπηρετώντας κυρίως τις εμπορικές συναλλαγές ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές εντός και εκτός της βυζαντινής αυτοκρατορίας και συνδέοντας ανθρώπους, παράκτιες πόλεις και λιμάνια.
Στόχος του έργου «Ολκάς», που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Joint Operational Programme “BLACK SEA 2007-2013” και από εθνικούς πόρους – και συντονίζεται από το Ε.Κ.Β.Μ.Μ. – είναι να δημιουργηθεί και να καθιερωθεί ένα ζωντανό δίκτυο φορέων στις χώρες της ευρύτερης περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, οι οποίοι καταρχήν θα καταγράψουν και θα προβάλλουν τη μεσαιωνική πολιτιστική κληρονομιά των λιμανιών της. Μέσα από αυτό το δίκτυο στοχεύει στη σύσταση σύγχρονων πολιτιστικών διαδρομών μεταξύ των τριών θαλασσών: του Αιγαίου, της Μαύρης Θάλασσας και της Κασπίας, οι οποίες θα συμβάλουν ενεργά και βιώσιμα στην οικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων μέσα από την εξάπλωση του πολιτιστικού τουρισμού.
Στην υλοποίησή του συμμετέχουν ισότιμα 8 φορείς από 6 χώρες, οι οποίοι έχουν αναλάβει επιμέρους δράσεις για την ανάδειξη της εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς τους. Συγκεκριμένα είναι οι εξής:
- ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
- ISTANBUL UNIVERSITY, FACULTY OF LETTERS, DEPARTMENT OF MARITIME ARCHAEOLOGY OBJECTS
- ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ / ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΜΑΥΡΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ
- ΙΔΡΥΜΑ: CULTURAL AWARENESS FOUNDATION
- ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΌ ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΒΑΡΝΑΣ VARNA (REGIONAL MUSEUMOF HISTORY)
- ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΖΑ(MUSEUM FOR NATIONAL HISTORY AND ARCHAEOLOGY FOR CONSTANTA)
- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΟΔΗΣΣΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
- ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗ ΤΕΧΝΗ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (G. CHUBUNASHVILINATIONAL RESEARCH CENTER FOR GEORGIAN ART, HISTORY AND HERITAGEPRESERVATION)
Εκτός από αυτούς, συμμετέχουν υποστηρικτικά και φορείς από χώρες της επιλέξιμης αλλά εκτός αυτής περιοχής:
o ΡΩΣΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ Μ.Θ. -RUSSIAN NATIONAL COMMITTEE FOR THE BLACK SEA ECONOMIC COOPERATION(RUSSIA)
o ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ – COMMITTEEFOR THE PRESERVATION OF CULTURAL HERITAGE (UKRAINE)
o INSTITUTE OF ARCHAEOLOGY “V.PARVAN” OF THE ROMANIAN ACADEMY (ΡΟΥΜΑΝΙΑ)
o ADMINISTRATION OF THE STATE HISTORICAL – ARCHITECTURAL RESERVE “ICHERISHEHER” UNDER THE CABINET OF MINISTERS OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN
Δράσεις και προσδοκώμενα αποτελέσματα:
• Τεκμηρίωση 32 μεσαιωνικών λιμανιών με τη χρήση της βάσης δεδομένων του Ε.Κ.Β.Μ.Μ.
• Παραγωγή ενός 25λεπτου ντοκιμαντέρ-οδοιπορικού στα λιμάνια από το Ε.Κ.Β.Μ.Μ., με τη συνδρομή όλων των εταίρων.
• Οργάνωση έκθεσης για την ιστορία των λιμανιών, που θα παρουσιαστεί στο τέλος του τρέχοντος έτους στη Θεσσαλονίκη, και τον επόμενο χρόνο διαδοχικά στη Κωνσταντινούπολη, στην Οδησσό, στην Κωστάντζα και στη Βάρνα.
• Προώθηση μιας σύγχρονης διαδρομής μέσω του διαδικτύου.
• Υλοποίηση ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε μαθητές σχολείων από τα συμμετέχοντα μουσεία (Βάρνας και Κωστάντζα) καθώς και στην Κωνσταντινούπολη.
• Ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας με θεματικές ημερίδες και εργαστήρια.
• Δημιουργία μιας συνοπτικής έκδοσης.
• Οργάνωση Διεθνούς Συμποσίου στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο θα παρουσιαστούν όλα τα συμπεράσματα και τα προϊόντα του έργου, ώστε να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο από κάθε ενδιαφερόμενο.
